(Een verkorte en aangepaste versie van deze column is tevens verschenen in Wijkblad Brakkenstein, hier digitaal beschikbaar.)
Echte rijkdom schuilt in werkelijk contact
Werkelijke rijkdom schuilt in oprecht contact tussen mensen. Ware rijkdom zit verborgen in ogen die jou werkelijk wensen te zien. Het zit verpakt in de blik van de ander, die vol aandacht kijkt om te zien wie jij waarachtig bent. Rijk ben je, als je omgeving de waarde erkent van jouw handelen en ziet wat er in jouw hart verscholen zit.
Het verliefde oog
Het lijkt misschien alsof ik hier over de liefde schrijf. En misschien is dat ook wel zo. Want juist het verliefde oog ziet immers meer in jou, in jou als geliefde aanwezigheid, dan wat er aan de oppervlakte van jou zichtbaar is. Juist het verliefde hart graaft verder. Gaat voorbij aan al dat schimmige en al dat vluchtige. In het echte contact ga je voorbij aan al dat mistige handelen waarmee we elkaar zo vaak passeren en blijf je stilstaan bij die ander. Stilstaan bij de ander: dat is werkelijke rijkdom.
De armoede van achteloosheid
Woorden echter, die in het voorbijgaan zo achteloos worden uitgesproken, die verkeerd begrepen worden en die onnodige wonden veroorzaken, die vormen de andere kant. Dat is armoede. Waarachtige armoede schuilt in haastig getikte mails of whatsapp-berichten die de juiste toon missen. Het zijn de sms- en messenger-berichtjes, volgestouwd met in iconen gegoten emoties die de werkelijke boodschap van wat er gezegd wordt voor je moeten verbergen. Armoede, dat zijn de digitale tekens die, ook al formuleren ze een antwoord op je vragen, jou vooral laten weten: ik heb geen tijd voor je. Het zijn de berichten die zwijgend tegen je schreeuwen: ik zie je inspanningen niet! Goede bedoelingen vervliegen dan in blinde ogen die jou ontduiken.
Het gaat om verbinding
Werkelijk van waarde zijn de momenten dat je de ander werkelijk ziet. Die momenten van in stilte bij iemand zijn. Van durven zoeken naar wat er leeft in je buurt. Kijken wat er speelt bij je buurman, bij de voorbijganger, dat is van waarde. Momenten van waarde? Dat zijn de momenten dat je de regels – wat die regels ook moge zijn: die van je volgende afspraak, die van de formaliteit, die van de geschonden, gewonde harten – overboord gooit. En durft vast te houden aan de enige waarheid die onder al die regels schuilgaat: het gaat om verbinding.
Informaliteit als regel
Bijzonder is dat toch eigenlijk, dat die contactmomenten vaak juist ‘informeel’ genoemd worden. Dat werkelijk contact maken blijkbaar niet ‘formeel’ is. Blijkbaar niet tot ‘de juist vorm’ behoort. Want wat zou er gebeuren als we juist van die informaliteit de regel zouden maken? Hoe rijk zouden we zijn als we ‘de juist vorm’ overboord zouden gooien? En ons zouden richten op het maken van werkelijke verbinding? Op de waarde van het informele contact?
Oprecht contact als regel
Hoe fijn zou het zijn als wij - voor onze straten, in onze wijken - zouden zeggen dat hier de regel is dat we echt contact maken? Dat we elkaar aankijken als we elkaar tegenkomen? Dat we elkaar bij naam kunnen groeten, omdat we die namen echt kennen? Wat een rijkdom aan verhalen kan je enkel al verzamelen, gewoon door iemand met wie je de regenachtige wachttijd bij de bushalte deelt, een keer aan te spreken. Zo'n eenvoudige moment vormt al een mogelijkheid tot verbinding. Zou niet elke wijk een regel moeten hebben die duidelijk maakt dat juist oprecht contact de bedoeling is?
Echt contact is nooit de regel!
Maar misschien heb ik hierin juist ongelijk. Want echt contact zou immers nooit een regel moeten zijn. Werkelijk contact kan niet verplicht gesteld worden. Verbinding is juist een rijkdom die niet kan worden afgedwongen of kan worden gereguleerd. Net zoals in de liefde zou echt contact een vanzelfsprekendheid moeten zijn. Oprechtheid zou geen regels nodig moeten hebben.
Wees de liefde...
In dat geval rest mij slechts de aanmoediging. De aanmoediging om te genieten van al die rijkdom die onze omgeving en onze wijken in zich dragen. Leer elkaar kennen. Zie elkaar. Maak plaats en tijd voor de blik die jullie samen uitwisselen. Kijk niet weg wanneer de ogen van de ander opkijken en tot je spreken. Wanneer die ogen zeggen: ‘Jij – jij persoonlijk – jij doet ertoe voor mij.’
Kijk terug. Bevestig die blik. Maak contact. Zodat wij tezamen, de eigen buurt tot de omgeving van ons hart kunnen maken. En voor zover je dat nog niet was? Raak verliefd! Raak verliefd, op jouw omgeving, op jouw wijk, op jouw straat.
Wees zelf de liefde, in jouw eigen buurt!
Rogier is columnist en essayist. Hij heeft een eigen blog: http://rogierteerenstra.wordpress.com waar hij schrijft over diverse onderwerpen op gebied van spiritualiteit, psychologie en filosofie. Je kunt contact met hem opnemen via .