Romeins voedselbos als immaterieel erfgoed, Nijmegen 2025-2026
In Nijmegen, de oudste stad van Nederland, krijgt het Romeins verleden een nieuwe, zintuigelijke dimensie, Beeldend kunstenaar Boudewijn Corstiaensen en zijn werkgroep 'Hortus Civitatis' willen het immaterieel erfgoed van de stad opnieuw tot leven brengen door middel van kunst, stadsnatuur en educatieve routes. Met hun nieuwste initiatief het groeiende Museum van de Romeinse Flora, dat zich ontwikkeld tot een levend buitenmuseum, krijgt Nijmegen er een vernieuwende culturele trekpleister bij.
Centraal staat het Romeins Voedselbos, een groene wandelroute die zich door de stad weeft en bezoekers laat kennismaken met planten, kruiden en bomen die al tweeduizend jaar geleden deel uitmaakten van het leven in het Romeinse Noviomagus. De route is zorgvuldig opgebouwd rond de oude kennis van geneeskrachtige kruiden, geurige oliën, parfums en symbolische planten die door de Romeinen werden gebruikt voor gezondheid, ritueel en dagelijks leven. Deze eeuwenoude natuurwijsheid is een belangrijk onderdeel van ons immaterieel erfgoed en wordt hiermee opnieuw zichtbaar en toegankelijk gemaakt.
De initiatiefnemers combineren historische bronnen met hedendaagse kunst en duurzame stadsontwikkeling. Zo ontstaan en langs de route ambachtelijke vervaardigde eikenhouten banken met daarin gegraveerde Latijnse spreuken uit de Romeinse natuurfilosofie. Deze poëtische rustpunten nodigen wandelaars uit om stil te staan bij de wisselwerking tussen mens en landschap van toen en nu. De banken gemaakt van lokaal inlands hout, verbinden ambacht, kunst en erfgoed op een eigentijdse manier. Het buitenmuseum groeit stap voor stap van stadsparken tot bermlocaties voorzien met Romeinse kruiden tot educatieve panelen en zintuigelijke opdrachten voor jong en oud. Het Romeins Voedselbos vormt een openluchtcollectie waarin archeologie, kunst en biodiversiteit samenkomen. Bezoekers kunnen letterlijk door het erfgoed gaan wandelen en ruiken, aanraken en ervaren.
Volgens Corstiaensen is dat precies de kracht van het kunstproject: Nijmegen heeft een Romeinse laag die je overal kunt voelen, maar zelden tastbaar is. Wij willen die laag zichtbaar maken in de natuur van de stad. Dat erfgoed leeft pas echt wanneer je het kunt beleven met al je zintuigen.
Werkgroep Hortus Civitatis
www.museumromeinseflora.nl / www.immaterieelerfgoed.nl
