(Een verkorte en aangepaste versie van deze column is tevens verschenen in Wijkblad Brakkenstein, hier digitaal beschikbaar.)
Brakkenstein vol talent!
Het is een van de mooiste vergezichten die de filosofie ons kan voorhouden: dat de mens vol is van ongekende mogelijkheden. Vol van potentieel dat gekend, ontwikkeld en ontdekt mag worden. Ja, ikzelf hou wel van die positiviteit, van dat blinde vertrouwen in de kracht van ‘talent’. Toevallig weet ik bijvoorbeeld dat er in de wijken en buurten van Nijmegen een beweging gaande is die luistert naar de naam ‘Ieder talent telt’: een beweging die erop gericht is om te werken aan de talentontwikkeling van kinderen en jongeren in Nijmegen.
Broedplaatsen
Om die ontwikkeling van talenten op gang te kunnen brengen wordt er bijvoorbeeld gewerkt met iets wat ‘broedplaatsen’ worden genoemd. Ook al zo’n mooi woord. Het roept bij mij de associaties op van ‘nestjes’, van dierlijke warmte, van knusheid. Plekken van hechting, bloei en creativiteit. Deze ‘broedplaatsen’ hebben een aantal kenmerken, waaronder (1) het vertrekpunt is de leer- en leefwereld van de kinderen, (2) samenwerking: verschillende partijen kunnen van elkaar leren en doen dat op een positieve manier en (3) experimenteren: verschillende samenwerkingen worden uitgeprobeerd. Leren - van elkaar, door te doen - staat centraal.
De wijk als fundament
Natuurlijk denk ik bij zo’n omschrijving van een 'broedplek' natuurlijk ook al snel aan een veel grotere plek waarvan de grezen veel minder duidelijk is en die veel minder omkaderd is dan een fysieke locatie in #Brakkenstein als bijvoobeeld BUUR, of De Veste of Boszicht dat wel is. Want ook iets ‘abstracts’ als de wijk of buurt zelf vormt volgens mij een ‘broedplaats’. Want juist de straten waar de kinderen op weg naar school of naar huis fietsen, de buurt waar jongeren opgroeien op weg naar volwassenheid: ook dat vormt een vertrekpunt voor kinderen. De wijk is een verscholen, maar fundamenteel onderdeel van de leefwereld van kinderen. Brakkenstein is dus ook een plek waar talent tot ontwikkeling kan komen.
'Talent' - 'talenton'
Etymologisch kijkend naar het woord ‘talent’ is het interessant om je te realiseren dat het woord zelf daarbij ook een ontwikkeling heeft doorgemaakt. Vanuit de Griekse klassieke betekenis (van ‘talenton’, dat ‘gewicht’ of ‘afgewogen betaalmiddel’ betekende) was talent in oorsprong eigenlijk een gewichtseenheid. In het oude Griekenland was een talent gelijk aan 60 mina of 6000 drachmen. Een zilveren talent kwam overeen met veertien jaarlonen van een arbeider!
Gelijkenis van de talenten
Via het Latijn is het Griekse woord vervolgens in de volkstaal terecht gekomen, met name via de (relatief) bekende Bijbelse parabel in Matteüs 25. Grote kans dat je 'm wel kent, zelfs al is het misschien vaag. In deze gelijkenis wordt verteld over een heer die zijn drie knechten verschillende hoeveelheden ‘talenten’ toevertrouwt als hij op reis gaat. Elke slaaf doet er iets anders mee: twee investeren de talenten en verdienen er flink mee. De derde is echter bang om zijn talent kwijt te raken en het niet terug te kunnen betalen. Hij begraaft zijn talent. De gelijkenis vertelt hoe de slaven die het bedrag, wanneer de heer terugkomt, vermeerderd hebben, worden geprezen. De slaaf die in de parabel zijn ‘talent’ alleen maar goed bewaard heeft en ergens ongebruikt heeft begraven, wordt gestraft.
'Talent' - 'aanleg' / 'gave'
Het is in die laatste uitleg waarin het talent zijn hedendaagse betekenis heeft gekregen. Van het klassieke talent - waarbij je hard moest werken om pas dáárna beloond te worden met talent (talent als valuta, als ruil- en betaalmiddel), naar het talent als iets dat je vooraf geschonken werd, als 'aanleg' - maar dat je vervolgens ook verplicht bent te gebruiken: het talent als gift - als ‘gave’.
De omgeving van talent
Wat ik dan vooral interessant vindt aan een project als ‘Ieder talent telt’ is dat nog een derde factor in zich meeneemt. Het gaat hierbij namelijk niet alleen om de ontwikkeling van talenten bij kinderen (talent voor een vak). Het draait niet alleen om de gedachte dat het zonde is om talent dat er is, te laten liggen en niet te kunnen benutten. Het draait bij dit project óók (en misschien zelfs wel vooral) om het creëren van een sociale omgeving die het mogelijk maakt dat deze talenten bij kinderen tot bloei kunnen komen! Want talent telt niet, als het niet kan bloeien, als het geen omgeving heeft die het talent de voeding biedt om tot groei te komen.
Welk talent zet jij in?
De focus ligt er dan ook op de omgeving die deze talentontwikkeling mogelijk kán maken er actief bij te betrekken. Daarmee komen we dan - wat mij betreft - toch ook weer terecht bij de wijk. Brakkenstein als broedplaats. Brakkenstein als het brede nest, waar kinderen tot ontwikkeling kunnen en mogen komen. De vraag aan iedere wijkbewoner in deze buurt is vervolgens:
Welk talent van jou ben jij bereid om in te zetten, om de kinderen van de wijk tot volle bloei te laten komen?
P.S. Nieuwsgierig naar 'Ieder talent telt'? Meer informatie over het project lees je hier: iedertalenttelt.nl/leesmeer
Rogier is redactielid en columnist bij Wijkblad Brakkenstein en columnist bij De Heistal, wijkblad voor Grootstal en Hatertse Hei. Voor de wijkbladen schrijft hij vooral over sociaal-maatschappelijke onderwerpen.
Hij heeft daarnaast een eigen blog: rogierteerenstra.wordpress.com, waar hij schrijft over diverse onderwerpen op gebied van spiritualiteit, psychologie en filosofie. Je kunt contact met hem opnemen via: